Günlük Dokunuş Yazılar

Hulûl Olayı Nedir? Tarihsel Arka Planı ve Günümüzdeki Anlamı Hulûl olayı, İslam öncesi Arap toplumunda önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilen, Mekke’de gerçekleşen ve Kâbe’nin hakemliğiyle ilgili yaşanan bir krizdir. Bu olay, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) genç yaşta katıldığı ve daha sonra hayatı boyunca övgüyle anacağı bir deneyim olarak İslam tarihinde yerini almıştır. Tarihsel Arka Planı Mekke, o dönemde Arap yarımadasının dini ve ticari merkeziydi. Kâbe, tüm Arap kabilelerinin kutsal kabul ettiği bir yapıydı ve hac ibadetinin merkeziydi. Ancak Mekkeli kabileler arasında Kâbe’nin hakemliği konusunda bir anlaşmazlık meydana geldi. Bu anlaşmazlık, Kâbe’nin içindeki Hacerü’l-Esved taşının yerine konması sırasında ortaya çıktı.…

Kısa özet: Gübrede kartelleşme, çiftçinin cebinden, tüketicinin sofrasından sessizce vergi toplar; “piyasa şartları” perdesinin arkasında eşgüdümlü fiyat, kota ve kanal kontrolüyle rekabeti boğar. Gübrede Kartelleşme Ne Demek? Sessiz Bir Vergi, Görünmez Bir Duvar Gübrede kartelleşme, kulağa teknik bir terim gibi gelebilir; ama hakikati basit: Bir avuç oyuncunun, fiyatları, miktarları veya dağıtımı koordineli biçimde ayarlayarak rekabeti fiilen ortadan kaldırmasıdır. Sonuç mu? Çiftçi daha pahalıya üretir, tüketici daha pahalıya yaşar. “Doğal gaz pahalı, lojistik zor, kur oynak” gibi gerekçeler gerçek olabilir; ama bu bahaneler, arka odada uyumlu bir koreografiye dönüşüyorsa orada serbest piyasa değil, sahnelenmiş bir oyun vardır. Bu yazı, o oyunu…

Facebook Grup Yöneticiliğinden Nasıl Çıkılır? Konforu Değil, Sorumluluğu Konuşalım Şunu net söyleyeyim: Bir Facebook grubunu kurmak kolay, fakat “temiz bir çıkış” yapmak çoğu yöneticinin sandığından daha zor. Çünkü mesele sadece bir düğmeye basıp kaçmak değil; topluluğun emeği, güveni ve kimliğinin geleceği. Bu yazıda, yöneticilikten çıkışın teknik adımlarını anlatmakla yetinmeyeceğim; aynı zamanda sistemin zayıf halkalarını ve tartışmalı noktalarını da masaya yatıracağım. Evet, cesur olalım: Bazen en doğru karar, görev bayrağını devretmek ya da grubu onurlu bir şekilde kapatmaktır. Ön Bilgi: “Yöneticilikten Çıkmak” ≠ “Gruptan Ayrılmak” İki farklı kavram: Yöneticilikten çıkmak, rolünüzü bırakıp üye olarak kalmanızdır; gruptan ayrılmak ise üyeliğinizi tamamen bitirir.…

Faka Bastın Kime Ait? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, kaynakların sınırlı olduğu bir dünyada, bireylerin ve toplumların nasıl kararlar aldığını anlamaya yönelik bir bilim dalıdır. Her bireyin karşılaştığı temel sorun, sınırlı kaynakları nasıl en verimli şekilde kullanabileceğidir. İşte tam bu noktada “Faka bastın kime ait?” gibi bir ifade, ekonomi perspektifinden bakıldığında aslında derin bir anlam taşır. Bir tarafın kazancı diğer tarafın kaybı ile sonuçlanabilir. Kaynaklar sınırlıdır ve her seçim bir fırsat maliyeti doğurur. Bu yazıda, bu ifadenin piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah çerçevesinde nasıl bir yansıması olduğunu inceleyeceğiz. Piyasa Dinamikleri ve Seçimler Piyasalar,…

Her Dem Ayrı mı? Kültürlerin Dönüşen Ritmi Üzerine Antropolojik Bir Yolculuk Bir antropolog olarak her yeni kültürle karşılaştığımda, insanların zamanı, yaşamı ve değişimi nasıl anlamlandırdıklarına hayran kalırım. Her toplumun kendi ritmi, kendi “dem”i vardır. “Her dem ayrı mı?” sorusu, işte bu ritimlerin, bu yaşam anlarının çeşitliliğine yöneltilmiş bir davettir. Çünkü insanlık tarihi, aynı dünyanın içinde farklı zamanlar yaşayan toplulukların hikâyesidir. “Her Dem” Ne Anlatır? Anlamın Antropolojik Katmanları “Her dem” ifadesi Türkçede “her an”, “her zaman”, “daima” gibi anlamlara gelir. Ancak bu basit gibi görünen ifade, kültürel olarak derin bir anlama sahiptir. Her dem aynı zamanda yaşamın döngüselliğine, doğanın sürekliliğine ve…

Sağlık Memurları Kimlerdir? Görünmez Omurgayı Konuşmanın Tam Zamanı Bu yazı, yerleşik hiyerarşileri sorgular. Rahatsızlık vermesi amaçtır. Merhaba; sözü dolandırmayacağım. Sağlık sisteminin en çok konuşulan figürleri doktorlar ve hemşireler olabilir ama sahadaki yükün önemli bir kısmını taşıyan bir grup var: sağlık memurları. Onlar olmadan aşı takvimleri işlemez, filyasyon yürümez, çevre sağlığı denetimleri aksar, okul sağlığı programları tıkanır. Yine de kamusal tartışmada adları en az geçenlerdir. Bugün, “Sağlık memurları kimlerdir?” sorusunu sırf tanım yapmak için değil, sistemin zayıf halkalarını göstermek için masaya yatırıyorum. — Sağlık Memurları Kimlerdir? Tanımın Ötesinde Bir Rol Sağlık memurları; birinci basamakta, toplum sağlığı merkezlerinde, aile hekimliği birimlerinde, okul…

Gümrük Birliği Teorisi Nedir? Toplumsal Yapıların Etkileşimi Üzerine Bir Analiz Bir araştırmacı olarak, toplumları ve bireyleri anlamak, onları oluşturan dinamiklere inmek her zaman ilgi çekici bir uğraş olmuştur. Toplumsal yapılar, normlar, değerler ve bireylerin bu yapılar içindeki rolü, sosyolojik bakış açılarıyla daha derinlemesine incelenebilir. Bu yazıda, Gümrük Birliği Teorisi’ni ele alırken, aynı zamanda toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimine dair bazı önemli noktalara da değinmek istiyorum. Çünkü toplumlar, yapısal bağlamlarda şekillenirken bireyler de bu yapıları kendi cinsiyet rolleri, kültürel pratikler ve toplumsal normlarla etkileşim içinde deneyimlerler. Gümrük Birliği Teorisi Nedir? Gümrük Birliği, ülkeler arasında ticaretin serbestleşmesi amacıyla, ortak bir gümrük tarifesi…

Bursa’da Hangi Padişahların Mezarı Var? Tarihi Öğrenmenin Pedagojik Yolculuğu Öğrenmenin Dönüştürücü Gücüyle Başlayan Bir Hikâye Öğrenmek, yalnızca bilgi edinmek değil; geçmişi anlamlandırarak bugünü yeniden inşa etmektir. Eğitim bir yolculuktur ve bu yolculuğun en etkileyici duraklarından biri, tarih ile bireyin buluştuğu noktalardır. İşte bu yüzden, “Bursa’da hangi padişahların mezarı var?” sorusu yalnızca bir bilgi sorgusu değildir; aynı zamanda tarih bilincini, kimlik inşasını ve öğrenmenin derin anlamını düşündürür. Pedagojik açıdan bakıldığında, öğrencinin merakıyla başlayan bu tür sorular, sorgulama temelli öğrenmenin temelini oluşturur. Çünkü merak, öğrenmenin ilk kıvılcımıdır. Bir Şehrin Hafızası: Bursa ve Osmanlı’nın İlk Nefesleri Bursa, Osmanlı Devleti’nin doğduğu, şekillendiği ve anlam…

Bu yazı, “Kaplıcaya kimler gider?” sorusundaki klişeleri tartışmaya açar: yaşlılar ve romatizma hastaları klişesiyle yetinmeyen, sınıf, kültür, sağlık söylemi ve ekoloji boyutlarını masaya yatırır. Kaplıcaya Kimler Gider? Klişeleri Yıkan, Cesur ve Eleştirel Bir Okuma Net konuşacağım: “Kaplıca yaşlı işi” klişesi, tembelliğe sığınan bir genelleme. Kaplıcalar sadece romatizma ve bel ağrısı için gidilen yerler değildir; sınıf kodlarından beden politikasına, yerel ekonomiden kültürel temsillere kadar uzanan daha karmaşık bir ekosistemin tam ortasındadır. O halde cesur bir soru soralım: Kaplıcaya kimler gider değil, kaplıca kimin söz hakkı altındadır? Bu yazı, konforlu kabulleri sarsmak ve tartışma yaratmak için yazıldı. Hazırsanız başlayalım. “Kaplıca = Tedavi”…

Bowen Üçgenleşme Kavramı Nedir? Toplumsal Yapıların, Cinsiyet Rollerinin ve İlişkisel Bağların Işığında Bir Analiz Toplumsal yapıların, bireylerin yaşamlarına etkisi derin ve karmaşık bir ilişki biçimi oluşturur. Her birey, toplumsal normlarla, kültürel pratiklerle ve cinsiyet rollerinin getirdiği sınırlamalarla şekillenen bir dünyada varlık gösterir. Bir araştırmacı olarak, bu dinamikleri anlamaya çalışırken, toplumdaki bireysel ve kolektif etkileşimlerin nasıl dönüştüğünü gözlemlemek her zaman ilgi çekici olmuştur. Bu yazıda, toplumdaki ilişkisel yapıları ve bireylerin bu yapılar içinde nasıl hareket ettiklerini anlamaya yardımcı olacak önemli bir kavram olan Bowen Üçgenleşmesini inceleyeceğiz. Bu kavram, aile yapıları, işyerleri ve toplumsal ilişkilerdeki bireyler arası etkileşimi anlamamızda bize yol gösterici…