Kategori: Makaleler

Akıcı Okuma İçin Ne Yapmalı? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Değerlendirme Toplumsal Cinsiyet ve Akıcı Okuma İlişkisi İstanbul’un kalabalık sokaklarında, toplu taşımalarda ya da işyerinde sıkça gözlemlediğim bir şey var: İnsanların okuma alışkanlıkları ve okuma hızları toplumun farklı kesimlerinden gelenler için farklılık gösteriyor. Özellikle kadınların okuma pratiği, çoğu zaman sosyal normlarla şekilleniyor. İşyerlerinde, çoğu zaman bir kadın çalışanı daha fazla yazılı materyali okurken görürsünüz; çünkü evde de, toplumda da kendisine verilen roller gereği bilgi toplamak, okumak ve öğrenmek onun üzerindeki toplumsal baskılardan biri olmuştur. Örneğin, bir gün otobüsle işe giderken yaşlı bir kadının elinde okuduğu romanı fark…

Ana Kucağı Titreşimi Zararlı Mı? Farklı Yaklaşımlar Üzerine Düşünceler Ana kucağı titreşimi, son yıllarda ebeveynlerin en çok konuştuğu konulardan biri haline geldi. Bebekler için tasarlanan bu aletlerin kullanımı, oldukça yaygınlaşmış olsa da, bu titreşimlerin zararlı olup olmadığı konusunda hala bir belirsizlik var. Ben de Konya’da, mühendislik ve sosyal bilimlere meraklı bir genç olarak, bu konuda hem bilimsel hem de insani açıdan kafa yoruyorum. İçimdeki mühendis ve içimdeki insan birbirini hep sorguluyor. Peki, ana kucağı titreşimi zararlı mı? Gelin, bunu farklı bakış açılarıyla inceleyelim. İçimdeki Mühendis: Titreşimin Bilimsel Yönü İçimdeki mühendis diyor ki: “Bebeklerin fiziksel gelişiminde titreşimler ciddi etkiler yaratabilir. Ana…

Periost Her Kemikte Bulunur Mu? Bir Siyaset Bilimci Perspektifinden Toplumsal Yapılar ve Güç İlişkileri “Güç, yalnızca yönetimde değil, her yerde, her ilişkide gizlidir.” Bir siyaset bilimci olarak, güç ilişkilerinin, toplumsal yapıları nasıl şekillendirdiğini ve insanların her alandaki etkileşimlerini nasıl dönüştürdüğünü görmek, bana hep ilginç gelmiştir. Tıpkı bedenimizin her kemik yapısında olduğu gibi, toplumsal yapılar da katmanlı ve birbirine bağlıdır. Bu yapıları ve ilişkileri anlamak, ideolojilerin ve kurumların rolünü sorgulamak, ancak güç dinamiklerinin çözülmesiyle mümkün olabilir. Herkesin işlevsel bir rolü olduğu gibi, toplumdaki her birey de kendi kimlik, değer ve sorumluluklarına göre farklı bakış açılarına sahiptir. Bugün, periostun her kemikte bulunup…

Bedelli Askerlik Kura Çıkar Mı? Gelecekte Ne Olur? 27 yaşında, İstanbul’da yaşayan bir genç olarak, askerlik konusu hep kafamda bir yerlerde çınladı durdu. Gündüzleri ofiste çalışırken, akşamları blog yazmaya başladığımda, bazen aklıma takılan sorulardan biri de bu oldu: “Bedelli askerlik kura çıkar mı?” Eğer sen de benim gibi bedelli askerlik yapma olasılığına yaklaşmış biriysen, muhtemelen kafanda da aynı soru dönüp duruyordur. Peki, gerçekten bu bir ihtimal mi? Gel, biraz geçmişe bakalım, bugünü konuşalım ve belki de geleceği tahmin etmeye çalışalım. Bedelli Askerlik: Geçmişten Bugüne Bedelli askerlik Türkiye’nin tarihsel bir konusu. İlk defa 1987 yılında gündeme gelmişti, fakat o dönemde sadece…

Nurhan Damcıoğlu Niye Öldü? Antropolojik Bir Perspektif Kültürlerin Çeşitliliği ve Ölümün Anlamı: Bir Antropologun Bakışı Bir antropolog olarak, kültürlerin insan hayatındaki etkisini anlamaya çalışırken, her toplumun ölümle ve yaşamla ilişkisini sorgulamak benim için her zaman derin bir merak konusu olmuştur. Ölüm, sadece biyolojik bir son değil, aynı zamanda bir kültürel, sosyal ve psikolojik süreçtir. Her toplum, ölümü farklı şekilde anlamlandırır, kabul eder ve bunu etrafındaki topluluğa nasıl yansıttığını belirler. Nurhan Damcıoğlu’nun ölümünü ele alırken, yalnızca bireysel bir kayıp değil, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve sembolik bir olay olarak ele almak gerekir. Peki, Nurhan Damcıoğlu niye öldü? Bu soruyu sadece tıbbi…

Kaolin Kili Yenir Mi? Toplumsal Normlar ve Kültürel Pratikler Üzerinden Bir Analiz Bir Sosyolojik Merak: Kaolin ve Toplumsal Yapılar Kaolin kili birçoğumuz için, doğada bulunan ve çoğunlukla seramik yapımında kullanılan bir madde olarak tanınır. Ancak, daha derinlemesine baktığımızda, bu kilin insanlık tarihi boyunca birçok kültürde farklı pratiklerde kullanıldığını görürüz. Kaolin, sadece bir materyal olmanın ötesinde, bazen tıbbi amaçlarla da tüketilmiştir. Peki, gerçekten kaolin kili yenir mi? Ve eğer yenirse, bu eylem toplumsal normlarla, cinsiyet rolleriyle ve kültürel pratiklerle nasıl bir ilişki içindedir? Bir sosyolog olarak, kaolinin “yenebilir” olma durumu, aslında daha geniş bir kültürel bağlamda anlaşılmalıdır. Bu bağlamda, bireylerin toplumsal…

Troll Kelimesinin Türkçe Karşılığı Nedir? Küresel ve Yerel Perspektiften Bakış Bugün, internetin içinde kaybolduğumuzda sıkça karşılaştığımız bir terim üzerine düşünüyorum: “troll”. Aslında, birinin ya da bir şeyin “troll” olduğu cümlesi o kadar yaygın ki, bu terimin ne kadar içselleştirildiğini fark ediyorum. Ben de Bursa’da yaşayan, teknolojiyi ve sosyal medyayı yakından takip eden bir beyaz yaka çalışanı olarak, “Troll kelimesinin Türkçe karşılığı nedir?” sorusunun anlamını bir hayli derinlemesine düşünmeye başladım. Şu an, sormak istediğiniz sorular arasında bu terimi kullanıp, birine “troll” dediğinizde, karşı taraf ne anlıyor? Acaba dilimize ne kadar yerleşmiş durumda? Gelin, bu konuyu biraz daha açalım. Troll Kelimesi Küresel…

Nasrettin Hoca’nın Kaç Fıkrası Var? Fıkraların Sayısının Arkasında Yatan Derinlikler Nasrettin Hoca, Türk halk kültürünün en renkli figürlerinden biridir. Kimisi onu, her zaman doğruyu söyleyen, mizahi bir öğüt veren bir bilge olarak tanır; kimisi ise yaptığı şakalarla çevresini güldüren, dünyaya farklı açılardan bakan bir halk kahramanı olarak. Peki, Nasrettin Hoca’nın kaç fıkrası var? Sayısını tam olarak bilmek, aslında oldukça zor. Bu soru, bir anlamda Nasrettin Hoca’nın kendisi gibi “gizemi”yle örtülü. Gelin, bu konuda farklı yaklaşımları birlikte inceleyelim. İçimdeki mühendis ve içimdeki insan tarafım da burada birbiriyle tartışıyor gibi… Hadi, önce bir bakış açısına göz atalım. İçimdeki Mühendis Diyor ki: “Sayısı…

Hikaye Edici Metin Nedir? Güç, İdeoloji ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Giriş: Bir Siyaset Bilimcisinin Meraklı Girişi Hikaye edici metinler… Her bir satırında toplumsal düzeni, iktidar ilişkilerini ve bireylerin toplum içindeki yerini yansıtan unsurlar barındıran bu tür metinler, sadece edebi bir ifade biçimi değil, aynı zamanda siyasi bir dil aracıdır. Hikaye edici metinler, yazılı ya da sözlü her anlatı, belirli bir gücün ve ideolojinin kodlarını taşıyan bir yapı olarak işlev görür. Bu metinlerde, iktidarın, kurumların, ideolojilerin ve vatandaşlık kavramlarının şekillendirdiği bir dünya resmi bulunur. Siyaset bilimci olarak, hikaye edici metinleri sadece bir anlatı biçimi olarak görmek, yüzeysel…

Hangi Alerji İlaçları Kilo Yapar? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Hepimiz, bazen duyusal ya da duygusal tepkilerimizin, fizyolojik durumlarımızla nasıl iç içe geçtiğini düşünmüşüzdür. İnsanlar olarak, vücudumuzun değişen kimyasal dengeleri, psikolojik durumlarımızı nasıl etkiliyor? Psikolojik süreçler, yalnızca duygusal tepkilerimizi değil, aynı zamanda fiziksel deneyimlerimizi de şekillendiriyor. Kilo almanın yalnızca kalori alımı ya da egzersizle ilişkili olmadığını düşündüğümüzde, ilaçlar ve psikolojik faktörler arasındaki etkileşimi nasıl açıklayabiliriz? Alerji ilaçlarının kilo üzerindeki etkileri, çoğu zaman gözden kaçan ancak önemli psikolojik ve fizyolojik süreçlerle bağlantılı bir konudur. Antihistaminikler gibi yaygın kullanılan ilaçlar, bedenimizde fiziksel değişimlere yol açarken, zihinsel ve duygusal süreçlerimizi de şekillendirebilir. Bu yazıda,…